Γονείς: Χαρίλαος και Αφροδίτη Ζάκου
Αδέλφια: Γεώργιος, Αδόλφος, Αστέρω, Ευρούλα
Ο Ανδρέας Ζάκος γεννήθηκε στο χωριό Λινού, της επαρχίας Λευκωσίας, στις 12 Νοεμβρίου 1931. Φοίτησε στο δημοτικό σχολείο Λεύκας, στο Παγκύπριο Γυμνάσιο Λευκωσίας και αποφοίτησε από την Ελληνική Σχολή Σολέας. Από παιδί του άρεσε να μελοποιεί στίχους, εκφράζοντας έτσι το πηγαίο μουσικό αίσθημα που τον διέκρινε.
Ήταν αγνός και ενθουσιώδης ιδεολόγος. Φιλοσοφούσε τη ζωή, λέγοντας ότι, αν είναι να προσφέρει ο άνθρωπος τη ζωή του για τα πιστεύω του, αξίζει να το κάνει ενόσω είναι νέος.
Εργαζόταν ως σχεδιαστής στην Κυπριακή Μεταλλευτική Εταιρεία. Αγωνίστηκε σκληρά για τα δίκαια των εργαζομένων και πέτυχε, με τις προσπάθειές του, να συντονίσει τις δραστηριότητες των εθνικοφρόνων σωματείων των γύρω χωριών για εθνική δράση. Η εθνική του προσφορά ξεκίνησε αμέσως μετά το 1950 με ενέργειες που αποσκοπούσαν στην τόνωση του εθνικού φρονήματος του λαού.
Ο μεγαλύτερός του αδελφός Γεώργιος υπήρξε ένας από τους πυρήνες της ΠΕΟΝ, της οποίας μια από τις προεπαναστατικές ενέργειες ήταν και η δολιοφθορά στα ηλεκτροφόρα καλώδια της Αρχής Ηλεκτρισμού, με αποτέλεσμα τη συσκότιση της Λευκωσίας και τη διάλυση των εορταστικών εκδηλώσεων για τη στέψη της βασίλισσας Ελισάβετ στο Κυβερνείο, τον Μάιο 1953. Ο Γιώργος προσπαθούσε να κρατήσει μακριά από τα μυστικά της Οργάνωσης τον φλογερό αδελφό του Ανδρέα, ο οποίος όμως εντάχθηκε στην Ε.Ο.Κ.Α. με ην έναρξη του Αγώνα και όργωσε την περιοχή Λεύκας-Πύργου, ετοίμασε κρησφύγετα και στρατολόγησε άνδρες ως μέλη της Ε.Ο.Κ.Α.. Για να μπορεί απερίσπαστα να προσφέρει τις υπηρεσίες του στον Αγώνα, ο Ανδρέας κατέφυγε σε ανταρτική ομάδα στην περιοχή της Γαληνής, όπου επιδόθηκε σε αναγνωρίσεις στόχων για μελλοντικές επιθέσεις και δολιοφθορές, σύμφωνα με οδηγίες του Αρχηγού Διγενή. Στην επίθεση της 15ης Δεκεμβρίου 1955 στην τοποθεσία Μερσινάκι, κατά την οποία έπεσε ο Χαράλαμπος Μούσκος, ο Ανδρέας Ζάκος συνελήφθη πληγωμένος μαζί με τον Χαρίλαο Μιχαήλ. Καταδικάστηκαν σε θάνατο και απαγχονίστηκαν στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας μαζί με τον Ιάκωβο Πατάτσο στις 9 Αυγούστου 1956.
Ως τελευταία χάρη, πριν από τον απαγχονισμό του, ζήτησε και άκουσε μουσική των Μπαχ και Μπετόβεν. Γράφει σχετικά στον αδελφό του Γιώργο:
«Η ώρα του θανάτου πλησιάζει, μα στην ψυχή μας φωλιάζει ηρεμία. Τη στιγμή αυτή ακούμε την Ηρωική Συμφωνία του Μπετόβεν. Στη θέση που βρισκόμαστε τώρα ούτε με το μικροσκόπιο δεν μπορούμε να ανακαλύψουμε πού υπάρχει τραγωδία στο θάνατο…».
Πηγή: Ίδρυμα Απελευθερωτικού Αγώνα Ε.Ο.Κ.Α. 1955-1959
Φωτογραφικό Υλικό
